Meslek Etigi: Mimarlik ve Insan Haklari

Dünya kentlerinde, var olan yoksulluk ve sosyal adaletsizliğin yanı sıra çalışma, sağlık, eğitim ve barınma gibi birçok insan hakkının ihlali de söz konusu. Bu hak ihlalleri, kentlerle ve mekânsal koşullarla etkileşim içinde. Bu noktada mimarlara daha fazla iş düşüyor. Yazar, mimarlık ve insan hakları perspektifinden ele alındığında yetersiz kalan meslek etik kodlarının, mekânsal hakların bilincinde acil olarak yeniden üretilmesi gerekliliğine dikkat çekiyor.
Uluslararası Af Örgütü’nün 2009 yılı raporu “Sadece Ekonomik Kriz Yok, Bir de İnsan Hakları Krizi Var” başlıklı bir giriş yazısıyla başlamaktadır. Dönemin Uluslararası Af Örgütü Genel Sekreteri Irene Khan’ın kaleme aldığı bu yazıda, günümüzde milyarlarca insanın güvensizlik, adaletsizlik ve onur kırıcı muamelelere maruz kaldığına dikkat çekilmektedir. Khan’a göre, gıda, iş, temiz su, arazi ve barınma yokluğu ve aynı zamanda eşitsizlik, güvensizlik, yabancı düşmanlığı, ırkçılık, şiddet ve baskıların artması global bir insan hakları krizine sebep olmaktadır. (2) Khan’ın yazısında ayrıca, bu insan hakları krizi mağdurlarının çoğunun kentlerde yaşadıkları, bunların da en az bir milyarının varoşlarda ve yetersiz barınma koşullarında hayatlarını sürdürdükleri ve temel hizmetlerden yoksun, güvensizliğin, şiddetin ve zorla tahliyelerin günlük tehdidi ile karşı karşıya bulundukları dikkate alınmaktadır.


In addition to the existing poverty and social injustice in the world's cities, there are violations of many human rights such as work, health, education and housing. These violations of rights interact with cities and spatial conditions. At this point, more work falls on architects. The author draws attention to the urgent necessity of reproducing professional ethical codes, which are inadequate when considered from the perspective of architecture and human rights, with the awareness of spatial rights.
Amnesty International's 2009 report begins with an introductory article entitled “Not Just an Economic Crisis, There Is A Human Rights Crisis”. In this article, written by Irene Khan, then Secretary General of Amnesty International, it is pointed out that billions of people are exposed to distrust, injustice and dishonorable treatment today. According to Khan, the lack of food, jobs, clean water, land and shelter, as well as the increase in inequality, insecurity, xenophobia, racism, violence and oppression are causing a global human rights crisis. (2) Khan's article also states that most of the victims of this human rights crisis live in cities, of which at least one billion live in slums and inadequate housing conditions, lack of basic services, insecurity, it is taken into account that they face the daily threat of violence and forced evictions.